Μεταγευματική υπόταση | Nutrition Home
Τι είναι η μεταγευματική υπόταση;
Η μεταγευματική υπόταση αποτελεί την πτώση της συστολικής αρτηριακής πίεσης ≥20 mmHg, μέσα σε 2 ώρες από την έναρξη του γεύματος. Η καταγραφή γίνεται με μέτρηση της πίεσης πριν από το γεύμα και επαναλαμβανόμενες μετρήσεις στα πρώτα 15–120 λεπτά μετά.
Λόγοι για τους οποίους συμβαίνει αυτό;
Οι κυριότεροι λόγοι που έχουμε αυτό το φαινόμενο περιγράφονται παρακάτω:
- Μεγαλύτερη αιμάτωση του πεπτικού: Όταν τρώμε, το σώμα στέλνει περισσότερο αίμα στο πεπτικό για να βοηθήσει στη χώνεψη. Αυτό σημαίνει ότι μένει λιγότερο αίμα διαθέσιμο για τον εγκέφαλο και τα άλλα όργανα, οπότε η πίεση μπορεί να πέσει.
- Ορμόνες μετά το φαγητό: Μετά το γεύμα απελευθερώνονται ορμόνες και ουσίες που βοηθούν στη χώνεψη. Μερικές από αυτές χαλαρώνουν τα αγγεία ή αλλάζουν τον τρόπο που η καρδιά και το κυκλοφορικό δουλεύουν, πράγμα που μπορεί να ρίξει κι άλλο την πίεση.
- Ηλικία και θέματα υγείας: Η ΜΥ είναι μια κατάσταση μου εμφανίζεται περισσότερο σε άτομα ηλικίας άνω των 60 ετών αλλά και σε άτομα με υπάρχοντα προβλήματα υγείας όπως διαβήτης, Πάρκινσον κ.α.
Διάγνωση:
Η διάγνωση είναι σημαντικό να βασίζεται σε ειδικούς γιατρούς και όχι αναζήτηση στο διαδίκτυο και συζητήσεις με φίλους. Επίσης, η καταγραφή των συμπτωμάτων και της πίεσης πριν και μετά τα γεύματα θα βοηθήσει αρκετά στο έργο της διάγνωσης, τον ειδικό ιατρό.
Υπάρχει κάποιο συγκεκριμένο τρόφιμο που μπορεί να οδηγήσει/επηρεάσει την πτώση της πίεσης μετά το γεύμα;
Το είδος και το μέγεθος του γεύματος μπορούν να επηρεάσουν την εμφάνιση μεταγευματικής υπότασης. Συγκεκριμένα:
- Υδατάνθρακες: Μελέτες σε ηλικιωμένους και διαβητικούς δείχνουν ότι τα γεύματα με υψηλό γλυκαιμικό φορτίο προκαλούν μεγαλύτερη πτώση της αρτηριακής πίεσης σε σχέση με γεύματα χαμηλότερων υδατανθράκων.
- Μεγάλα γεύματα: Συστηματικές ανασκοπήσεις επισημαίνουν ότι όσο μεγαλύτερη η ενεργειακή πρόσληψη, τόσο πιο έντονη η μεταγευματική πτώση πίεσης.
- Αλκοόλ: Αναφέρεται ως επιβαρυντικός παράγοντας, γιατί προκαλεί αγγειοδιαστολή και εντείνει την υπόταση μετά από το φαγητό.
- Νερό: Αντίστροφα, έχει φανεί ότι η κατανάλωση 350–500 ml νερού πριν το γεύμα μειώνει το μέγεθος της πτώσης της πίεσης, κάτι που ενισχύει τον ρόλο της σύστασης του γεύματος.
Τι κάνουμε;
- Μικρά, συχνά γεύματα (π.χ. 4–6/ημέρα) αντί για 2-3 μεγάλα.
- Ενσωματώστε πρωτεΐνη & καλά λιπαρά στο γεύμα για επιβράδυνση απορρόφησης υδατανθράκων.
- Αποφύγετε μεγάλη ποσότητα αλκοόλ ή πολύ γλυκά ροφήματα στο γεύμα.
- Ελαφρύ περπάτημα μετά το φαγητό (όχι απότομη όρθια στάση) μπορεί να βοηθήσει την κυκλοφορία· αντιθέτως σε ορισμένους ασθενείς παρατεταμένη όρθια στάση αμέσως μετά το γεύμα μπορεί να επιδεινώσει τα συμπτώματα.
- Μιλήστε στο γιατρό σας για πιθανότητα κάποιου φαρμάκου και με διαιτολόγο για την δημιουργία εξατομικευμένου πλάνου.
Βιβλιογραφία:
- Awosika, A., Adabanya, U., Millis, R. M., Omole, A. E., & Moon, J. H. (2023). Postprandial Hypotension: An Underreported Silent Killer in the Aged. Cureus, 15(2), e35411. https://doi.org/10.7759/cureus.35411
- Huang, L., Li, S., Xie, X., Huang, X., Xiao, L. D., Zou, Y., Jiang, W., & Zhang, F. (2024). Prevalence of postprandial hypotension in older adults: a systematic review and meta-analysis. Age and ageing, 53(2), afae022. https://doi.org/10.1093/ageing/afae022
- Dieffenbach, S. S., & Shoval, H. A. (2023). Treatment of postprandial hypotension with acarbose in an adult with cervical spinal cord injury: a case report. Spinal cord series and cases, 9(1), 56. https://doi.org/10.1038/s41394-023-00613-2
- Jenkins, D. J. A., Sahye-Pudaruth, S., Khodabandehlou, K., Liang, F., Kasmani, M., Wanyan, J., Wang, M., Selvaganesh, K., Paquette, M., Patel, D., Glenn, A. J., Srichaikul, K., Kendall, C. W. C., & Sievenpiper, J. L. (2022). Systematic review and meta-analysis examining the relationship between postprandial hypotension, cardiovascular events, and all-cause mortality. The American journal of clinical nutrition, 116(3), 663–671. https://doi.org/10.1093/ajcn/nqac158