Πως να διατηρήσουμε τα τρόφιμα στην κατάψυξη; | nutrition home
Η ευκολία του καταψύκτη προσφέρει τρόφιμα φρέσκα σαν να αγοράστηκαν μόλις. Είναι απαραίτητο όμως να ακολουθήσετε ορισμένους κανόνες σχετικά με το πως να αποθηκεύσετε τα τρόφιμα στην κατάψυξη. Οι κανόνες αυτοί αφορούν την θερμοκρασία, την χωρητικότητα, το είδος του τροφίμου αλλά και για πόσο καιρό μπορείτε να τα έχετε στην κατάψυξη χωρίς να χαλάσουν.
Όλα ξεκινάνε με την θερμοκρασία!
Όσα θα αναφερθούν παρακάτω θα είναι άκυρα αν η θερμοκρασία του καταψύκτη δεν είναι η ιδανική για να συντηρήσει τα τρόφιμα καθώς θα χαλάσουν και θα πρέπει να τα πετάξετε! Η ιδανική θερμοκρασία, η οποία πρέπει να ελέγχεται με θερμόμετρο, είναι κάτω των -18 βαθμών Κελσίου, σύμφωνα με τον FDA.
Μην υπερφορτώνετε τον καταψύκτη.
Όταν ο χώρος της κατάψυξης γεμίζει και μπλοκάρεται η δίοδος των κρύων ρευμάτων αέρα που βγαίνουν από τον ψύκτη, η θερμοκρασία δεν μοιράζεται ομοιόμορφα και άλλα σημεία είναι ψυχρότερα σε σημείο σχηματισμού πάγου και δημιουργία εγκαυμάτων από πάγο ενώ σε άλλα είναι θερμότερα και αυτό θέτει τα τρόφιμα σε κίνδυνο για δημιουργία αλλοιώσεων.
Καθαρίστε την κατάψυξη και ελέγξτε τακτικά ημερομηνίες κατάψυξης.
Όποτε χύνονται υγρά από τα τρόφιμα και τουλάχιστον 2-3 φορές τον χρόνο αδειάστε εντελώς τον χώρο ώστε να ξύσετε με το ειδικό εργαλείο τα κομμάτια πάγου και να καθαρίσετε τις επιφάνειες και τα ράφια. Επίσης πολύ σημαντικό είναι όταν πραγματοποιείται αυτή τη διαδικασία να ελέγχετε τις ημερομηνίες που καταψύξατε τα τρόφιμα ώστε να τα απορρίψετε πριν αυτά χαλάσουν.
Καλύψτε και προστατέψτε τα τρόφιμα σας.
Πάντα να καλύπτετε τα τρόφιμα που πρόκειται να καταψύξετε με διαφανή μεμβράνη, αλουμινόχαρτο, σε ειδικές πλαστικές σακούλες κατάψυξης που θα τις κλείνετε καλά. Διαφορετικά, σε δοχεία πλαστικά ή γυάλινα. Τα μεταλλικά δοχεία δεν συστήνονται καθώς υπάρχει πιθανότητα στοιχεία από το δοχείο να μεταφερθούν στο τρόφιμο και να έχει μεταλλική γεύση.
Πως να αποθηκεύσετε τα τρόφιμα σας;
Αποθηκεύστε τα μεγαλύτερα δοχεία ή κομμάτια κρέατος, ψαριού και κοτόπουλου στα χαμηλότερα ράφια ή συρτάρια ώστε να μην επιβαρύνονται τα ράφια. Στα μεσαία, αν υπάρχουν, τοποθετήστε τα λαχανικά, τις σούπες, τις προτηγανισμένες πατάτες και τέλος είναι τα ανώτερα ράφια/συρτάρια. Σε αυτά μπαίνουν τα παγωτά, έτοιμα φαγητά, αρτοσκευάσματα, παγωμένα φρούτα.
Μην καταψύχετε τρόφιμο που έχετε αποψύξει!!
Απαράβατος κανόνας για την υγεία σας και την ασφάλεια των τροφίμων.
Αν αμφιβάλλετε για την ποιότητα του τροφίμου, το απορρίπτετε.
Σε κάθε περίπτωση που δεν είστε σίγουροι για την ασφάλεια του τροφίμου, πόσο καιρό είναι στην κατάψυξη και αν μπορεί να σας πειράξει το φαγητό, είναι πιο ασφαλές να το απορρίψετε από το να το διακινδυνεύσετε.
Πως να αποθηκεύσετε τα διάφορα τρόφιμα στην κατάψυξη;
Τρόφιμο | Διάρκεια κατάψυξης | |||||
Ομάδα τροφίμων | Ωμό | Μαγειρεμένο | ||||
Κόκκινο κρέας | Κόκκινο κρέας (μεγάλα κομμάτια) | 4-12 μήνες | 2-3 μήνες | |||
Κόκκινο κρέας (κιμάς) | 3-4 μήνες | 3-4 μήνες | ||||
Κόκκινο κρέας (φέτες αλλαντικών, λουκάνικα) | 1-2 μήνες | 1-2 μήνες | ||||
Κοτόπουλο | Κοτόπουλο (ολόκληρο) | 12 μήνες | 3-4 μήνες | |||
Κοτόπουλο (κομμάτια) | 9 μήνες | 4 μήνες | ||||
Τηγανητό κοτόπουλο | – | 4 μήνες | ||||
Κοτομπουκιές ή μπιφτέκια κοτόπουλο | 6 μήνες | 1-3 μήνες | ||||
Ψάρι | Ψάρι (άπαχα) | 6-8 μήνες | 4-6 μήνες | |||
Ψάρι (λιπαρά) | 2-3 μήνες | 4-6 μήνες | ||||
Οστρακοειδή και καλαμάρια | 3-6 μήνες | 2-3 μήνες | ||||
Φρούτα | Φρούτα (τα φρούτα με μεγάλη ποσότητα νερού λιγότερο) | 6-9 μήνες | 6 μήνες | |||
Λαχανικά | Λαχανικά (τα λαχανικά με μεγάλη ποσότητα νερού και φυλλώδη λιγότερο) | 9 μήνες | 3 μήνες | |||
Ψωμί & ζύμες | Ψωμί | – | 4-6 μήνες | |||
Αρτοσκευάσματα ψημένα | – | 3 μήνες | ||||
Ζύμη ψωμιού | 1 μήνας | – | ||||
Ζύμη μπισκότου- γλυκών | 1 μήνας | – | ||||
Μαγειρεμένα | Μαγειρεμένα φαγητά | – | 3-6 μήνες | |||
Αυγά | Αυγά χτυπημένα | 4 μήνες (προτιμότερο για κατανάλωση) | – | |||
Ασπράδια αυγών | 2 μήνες (προτιμότερο για κατανάλωση) | – | ||||
Κρόκοι αυγών | 2 μήνες (προτιμότερο για κατανάλωση) | – | ||||
Γαλακτοκομικά | Γάλα | 1-6 μήνες (προτιμότερο για κατανάλωση στον 1 μήνα) | – | |||
Γιαούρτι | 2 μήνες | – | ||||
Τυρί | 6-9 μήνες | – | ||||
Βούτυρο | Ανάλατο | Αλατισμένο | – | |||
5 μήνες | 9 μήνες | |||||
Αμυλούχα | Πατάτες | – | Βρασμένες | Ψητές | Πουρές | |
3 μήνες | 6-8 μήνες | 1 μήνα | ||||
Ρύζι | – | 6 μήνες | ||||
Ζυμαρικά | – | 3 μήνες | ||||
Κινόα | – | 8-10 μήνες | ||||
Πλιγούρι | – | 12 μήνες |
Είναι τελικά πιο υγιή τα φρέσκα ή τα κατεψυγμένα τρόφιμα;
Όλα εξαρτώνται από την πρώτη ύλη. Αν το τρόφιμο που αγοράσατε έχει καλά οργανοληπτικά χαρακτηριστικά (οσμή, χρώμα, γεύση, εμφάνιση) και υψηλή ποιότητα, τότε η κατάψυξη του απευθείας μετά την αγορά και η ελάχιστη επεξεργασία του τροφίμου, θα έχει ελάχιστη επίδραση σε αυτό. Πιο συγκεκριμένα σημειώθηκε μέσω ερευνών ότι η πιο αργή κατάψυξη με χαμηλότερη θερμοκρασία (μέχρι και -24 βαθμούς Κελσίου) διατηρεί την ευπαθή βιταμίνη C στο τρόφιμο ενώ η οποιαδήποτε απώλεια γινόταν εντός 15 ημερών και δεν αυξανόταν κατά την διάρκεια της υπόλοιπης συντήρησης του. Μάλιστα κάποια από τα τρόφιμα που όσο ωριμάζουν αυξάνουν το ποσό των ανθοκυανινών τους (πολυφαινόλες που είναι αντιοξειδωτικές ουσίες) συνεχίζουν να “ωριμάζουν” και εντός κατάψυξης. Γενικά, οι βιταμίνες που διαλύονται στο νερό (υδατοδιαλυτές βιταμίνες) είναι πιο ευπαθείς καθώς κατά τον κύκλο ψύξης-κατάψυξης-απόψυξης χάνεται σημαντικό μέρος του νερού που συγκρατείται εντός του τροφίμου. Αν όμως η κατάψυξη γίνει αργά σε χαμηλότερες θερμοκρασίες απευθείας μετά την αγορά του τροφίμου χωρίς πολλές ενδιάμεσες διαδικασίες, τότε οι απώλειες είναι πολύ λιγότερες. Η διενέργεια άλλων διαδικασιών πριν την κατάψυξη όπως ζεμάτισμα, κόψιμο, αποφλοίωση ενώ έχουν μία μικρή επίδραση στην θρεπτική αξία του τροφίμου, εν τέλει συνολικά συμβάλλουν θετικά στην διατήρηση της ποιότητας και των θρεπτικών συστατικών του κατά την συντήρηση του στην κατάψυξη. Τα ίδια θετικά ευρήματα σημειώθηκαν και για το κρέας σε σχέση με το φρέσκο κρέας που δεν ψύχεται. Η κατάψυξη συντήρησε την τρυφερότητα, μείωσε τις οξειδωτικές αλλαγές και την αλλαγή στο χρώμα λόγω της οξείδωσης. Θα πρέπει όμως η συντήρηση του κρέατος στην κατάψυξη να μην ξεπερνάει τους 10 με 12 μήνες.
Βιβλιογραφία:
- FDA, Are you storing food safely?, September 2021
- Johnson Jon, What to know about freezing meat?, MedicalNewsToday.com,https://www.medicalnewstoday.com/articles/how-long-can-you-freeze-meat#best-practices
- Giovana Bonat Celli, Amyl Ghanem & Marianne Su-Ling Brooks (2016) Influence of freezing process and frozen storage on the quality of fruits and fruit products, Food Reviews International, 32:3, 280-304, DOI: 10.1080/87559129.2015.1075212
- Zhan, X., Zhu, Z., & Sun, D.-W. (2018). Effects of pretreatments on quality attributes of long-term deep frozen storage of vegetables: a review. Critical Reviews in Food Science and Nutrition, 1–15. doi:10.1080/10408398.2018.1496900
- Tomasz Daszkiewicz, Dorota Kubiak, Agata Panfil, “The Effect of Long-Term Frozen Storage on the Quality of Meat (Longissimus thoracis et Lumborum) from Female Roe Deer (Capreolus capreolus L.)”, Journal of Food Quality, vol. 2018, Article ID 4691542, 7 pages, 2018. https://doi.org/10.1155/2018/4691542
- Czarnowska, M., & Gujska, E. (2012). Effect of Freezing Technology and Storage Conditions on Folate Content in Selected Vegetables. Plant Foods for Human Nutrition, 67(4), 401–406. doi:10.1007/s11130-012-0312-2