Ουρικό οξύ: Τι μπορούμε να κάνουμε με τη διατροφή; | Nutrition Home
Τι είναι το ουρικό οξύ;
Το ουρικό οξύ είναι ένα προϊόν του μεταβολισμού των πουρινών, οι οποίες βρίσκονται φυσικά σε πολλά τρόφιμα και στο σώμα μας. Το ουρικό οξύ αποβάλλεται φυσιολογικά μέσω των νεφρών, αλλά σε κάποιες περιπτώσεις η παραγωγή του είναι αυξημένη ή αποβάλλεται σε μικρότερο βαθμό. Όταν υπάρχει αυξημένη συγκέντρωση ουρικού οξέος στο αίμα, μια κατάσταση που ονομάζεται υπερουριχαιμία, μπορεί να προκληθούν αρκετά θέματα υγείας όπως ουρική αρθρίτιδα και νεφρικά προβλήματα.
Ποιοι μπορεί να είναι οι παράγοντες που προκαλούν αύξηση ουρικού οξέος;
- Διατροφή: Μια διατροφή πλούσια σε πουρίνες, αλκοόλ και φρουκτόζη μπορεί να επηρεάσει τα επίπεδα ουρικού οξέος.
- Φαρμακευτική αγωγή: Τα διουρητικά, τα κορτικοστεοειδή και η ασπιρίνη μπορεί να οδηγήσουν σε μειωμένη αποβολή και άρα αύξηση των επιπέδων του.
- Γενετικό παράγοντας: Η κληρονομικότητα παίζει ρόλο, καθώς άτομα με οικογενειακό ιστορικού αυξημένων επιπέδων ουρικού οξέως, είναι περισσότερο επιρρεπή.
- Σύνοδα νοσήματα: Η ινσουλινοαντίσταση, η λευχαιμία καθώς και η νεφρική δυσλειτουργία έχουν συνδεθεί με αύξηση των επιπέδων ουρικού οξέως.
Τι είναι οι πουρίνες;
Οι πουρίνες είναι οργανικές ενώσεις που απαντώνται σε τροφές (κυρίως ζωικής προέλευσης) και στον ανθρώπινο οργανισμό. Όταν διασπώνται, παράγεται ουρικό οξύ. Η υπερβολική πρόσληψη τροφών πλούσιων σε πουρίνες αυξάνει την παραγωγή ουρικού οξέος, ιδιαίτερα σε άτομα με δυσκολία στην αποβολή του από τα νεφρά.
| Τροφές πλούσιες σε πουρίνες | Τροφές χαμηλές σε πουρίνες |
| Εντόσθια, συκώτι, νεφρά | Γιαούρτι χαμηλών λιπαρών, γάλα |
| Γλυκάδια, χοιρινά λουκάνικα, κυνήγι | Κεράσια, μήλα, πορτοκάλια |
| Σαρδέλες, αντζούγιες, μύδια, γαρίδες, σκουμπρί, ρέγκα, τόνος | Πατάτες, καρότα, μπρόκολο, σπανάκι, κολοκυθάκια |
| Ντομάτα, φασόλια | Ρύζι, ψωμί, δημητριακά |
| Σόδες, χυμοί με προσθήκη ζάχαρης ή καλαμποκιού υψηλής φρουκτόζης | Αυγά, ξηροί καρποί (σε μέτρο), φυτικά έλαια, τόφου |
| Μπύρα (περιέχει υψηλά επίπεδα πουρινών), κόκκινο κρασί | Νερό, καφές, πράσινο τσάι |
| Ψάρια χαμηλά σε πουρίνες που μπορούν να καταναλωθούν ευκολότερα: σολομός, γλώσσα, λυθρίνι, μπακαλιάρος, πέρκα, τσιπούρα, λαβράκι | |
| Κοτόπουλο |
Γενικά φαίνεται πως η διατροφή παίζει κρίσιμο ρόλο στην πρόληψη και τη μακροχρόνια διαχείριση των αυξημένων επιπέδων ουρικού οξέως. Η σωστή διατροφή μπορεί να συμπληρώσει ή να περιορίσει την ανάγκη για φαρμακευτική αγωγή, ειδικά σε άτομα με ήπια αύξηση του ουρικού οξέος.
Βιβλιογραφία:
- Zhang, Y., Chen, S., Yuan, M., Xu, Y., & Xu, H. (2022). Gout and Diet: A Comprehensive Review of Mechanisms and Management. Nutrients, 14(17), 3525. https://doi.org/10.3390/nu14173525
- Richette, P., & Bardin, T. (2010). Gout. Lancet (London, England), 375(9711), 318–328. https://doi.org/10.1016/S0140-6736(09)60883-7
- Tin, A., Marten, J., Halperin Kuhns, V. L., Li, Y., Wuttke, M., Kirsten, H., Sieber, K. B., Qiu, C., Gorski, M., Yu, Z., Giri, A., Sveinbjornsson, G., Li, M., Chu, A. Y., Hoppmann, A., O’Connor, L. J., Prins, B., Nutile, T., Noce, D., Akiyama, M., … Köttgen, A. (2019). Target genes, variants, tissues and transcriptional pathways influencing human serum urate levels. Nature genetics, 51(10), 1459–1474. https://doi.org/10.1038/s41588-019-0504-x
- Choi, H. K., & Curhan, G. (2008). Soft drinks, fructose consumption, and the risk of gout in men: prospective cohort study. BMJ (Clinical research ed.), 336(7639), 309–312. https://doi.org/10.1136/bmj.39449.819271.BE
- Ankli B. (2024). Gicht und Ernährung [Gout and Nutrition]. Therapeutische Umschau. Revue therapeutique, 81(5), 164–167. https://doi.org/10.23785/TU.2024.05.005
- https://www.arthritis.org/health-wellness/healthy-living/nutrition/healthy-eating/fructose-gout-link
- Clebak, K. T., Morrison, A., & Croad, J. R. (2020). Gout: Rapid Evidence Review. American family physician, 102(9), 533–538.
- Choi, H. K., Atkinson, K., Karlson, E. W., Willett, W., & Curhan, G. (2004). Purine-rich foods, dairy and protein intake, and the risk of gout in men. The New England journal of medicine, 350(11), 1093–1103. https://doi.org/10.1056/NEJMoa035700