Γιατί είναι σημαντικό να χάσουμε κιλά από την κοιλιά σε σύγκριση με την περιφέρεια; | Nutrition Home
Έχει αποδειχθεί πως ο Δείκτης Μάζας Σώματος (το εργαλείο που χρησιμοποιούμε για να κατατάξουμε αδρά τα άτομα με βάση το βάρος τους και το ύψος τους σε λιποβαρή, νορμοβαρή, υπέρβαρα και παχύσαρκα) δεν μπορεί να φανερώσει την εναπόθεση του λίπους στο σώμα.
Με αυτόν τον τρόπο ένα άτομο με υψηλό ΔΜΣ και συνεπώς υψηλό σωματικό βάρος δεν είναι σίγουρο πως έχει υψηλότερο λίπος στο σώμα του, θα μπορούσε να είναι μεγάλη μυϊκή μάζα. Αντίστροφα, ένας χαμηλός ΔΜΣ που σηματοδοτεί ένα χαμηλό σωματικό βάρος για το ύψος του ατόμου δεν σημαίνει πως έχει και χαμηλό λίπος. Θα μπορούσε να έχει χαμηλή μυϊκή μάζα και υψηλό ποσοστό λίπους.
Έχει μεγάλο όμως ενδιαφέρον να διακρίνουμε πέρα από το ποσοστό του λίπους στο σώμα και την εναπόθεση του. Γίνεται περιφερικά στα άκρα (πόδια- χέρια) ή κεντρικά (στον κορμό- μέση- κοιλιά);
Η εναπόθεση της λιπώδους μάζας κεντρικά στον κορμό και στην περιοχή της κοιλιάς έχει συσχετιστεί ισχυρά με την ανεπιθύμητη μεταβολική δραστηριότητα και την ανάπτυξη καρδιαγγειακού κινδύνου.
Σαν αποτέλεσμα έχουμε την μεγαλύτερη λιπολυτική δραστηριότητα και το λίπος διασπάται σε λιπαρά οξέα που απορροφώνται από το ήπαρ. Ωστόσο, η υψηλή απορρόφηση λιπαρών οξέων από το ήπαρ φέρει την απευαισθητοποίηση της ινσουλίνης και πιο κοντά τον κίνδυνο για αντίσταση στην ινσουλίνη.
Τα λιπίδια του αίματος επηρεάζονται και αυτά λόγω της αντίστασης στην ινσουλίνη και των παραπάνω ελεύθερων λιπαρών οξέων στο αίμα. Έτσι τα άτομα με μεγαλύτερη εναπόθεση λίπους στην κοιλιακή χώρα έχουν συχνά υψηλές τιμές χοληστερόλης και τριγλυκεριδίων.
Παράλληλα παρατηρείται αντίσταση στην λεπτίνη, την ορμόνη που ρυθμίζει την πείνα, αυξημένα επίπεδα προφλεγμονωδών κυτοκινών που οδηγούν σε οξειδωτικό στρες, εναπόθεση χοληστερόλης στις αρτηρίες, υψηλότερη πίεση και σαν τελικό αποτέλεσμα έχουμε την αθηροσκλήρωση.
Ποιες είναι οι συνέπειες της μεγάλης εναπόθεσης λίπους στον κορμό:
- Αντίσταση στην ινσουλίνη
- Διαταραγμένη ανοχή στην γλυκόζη
- Διαβήτης τύπου 2
- Καρδιαγγειακή νόσος (υπέρταση, καρδιακή ανεπάρκεια, στεφανιαία νόσος, αρρυθμίες)
- Αναπνευστική νόσος (υπνική άπνοια, Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια)
- Νόσοι στον εγκέφαλο (εγκεφαλικό, νέκρωση εγκεφάλου, μειωμένη γνωστική ικανότητα, άνοια)
- Καρκίνο
Πως μπορούμε να δράσουμε προληπτικά και προστατευτικά;
Έχει αποδειχθεί πως η μεγαλύτερη περίμετρος μέσης, κοιλιάς και γοφών σηματοδοτούν και την υψηλότερη εναπόθεση λίπους στα σπλάχνα. Χρησιμοποιούμε συχνά σαν εργαλείο την περίμετρο μέσης και τον λόγο μέσης προς γοφούς για να διαπιστώσουμε τον κίνδυνο ανάπτυξης καρδιαγγειακής νόσου.
Στον παρακάτω πίνακα δίνονται τα όρια ανάλογα τον κίνδυνο για την κάθε μέτρηση με μεζούρα.
| Waist – to – Hip ratio | Περίμετρος μέσης | |||
| Κίνδυνος | Άνδρες | Γυναίκες | Άνδρες | Γυναίκες |
| Χαμηλός | <0.95 | <0.80 | ≤94 εκ. | ≤80 εκ. |
| Μέτριος | 0.96-1.00 | 0.81-0.85 | > 94 εκ. | >80 εκ. |
| Υψηλός | >1.00 | >0.86 | >102 εκ. | >88 εκ. |
Βιβλιογραφία:
- Gruzdeva O, Borodkina D, Uchasova E, Dyleva Y, Barbarash O. Localization of fat depots and
cardiovascular risk. Lipids Health Dis. 2018 Sep 15;17(1):218. doi: 10.1186/s12944-018-0856-8.
PMID: 30219068; PMCID: PMC6138918. - Neeland IJ, Ross R, Després JP, Matsuzawa Y, Yamashita S, Shai I, Seidell J, Magni P, Santos RD,
Arsenault B, Cuevas A, Hu FB, Griffin B, Zambon A, Barter P, Fruchart JC, Eckel RH; International
Atherosclerosis Society; International Chair on Cardiometabolic Risk Working Group on Visceral
Obesity. Visceral and ectopic fat, atherosclerosis, and cardiometabolic disease: a position
statement. Lancet Diabetes Endocrinol. 2019 Sep;7(9):715-725. doi: 10.1016/S2213-
8587(19)30084-1. Epub 2019 Jul 10. PMID: 31301983. - Waist circumference and waist-hip ratio: report of a WHO expert consultation,
https://www.who.int/publications/i/item/9789241501491